استفراغ و دلایل ایجاد آن چیست؟

استفراغ، حالت تهوع دلایل مختلفی دارد و جزو بیماری های دستگاه گوارشی محسوب می شود. دستگاه گوارشی از لوله گوارش و اعضای مرتبط با آن تشکیل می شود. لوله گوارش یک لوله پیچ خورده به طول حدود 7 متر بوده است. که غذا در حین هضم شدن از آن عبور می کند.

بخوانید: آداب تغذیه در طب سنتی

این لوله شامل دهان، حلق، مری، معده، روده های کوچک و بزرگ، راست روده و مقعد است. اعضای گوارشی مرتبط عبارتند از 3 جفت غده بزاقی، کبد، لوزالمعده و کیسه صفرا. دستگاه گوارش، غذا را به قطعات کوچکتر تبدیل می کند. تا به وسیله سلول های بدن قابل استفاده شوند و مواد باقیمانده را به شکل مدفوع دفع می کند.

در ادامه با عطار گرام سایت مرجع طب سنتی همراه باشید. تا با علت و دلایل بیماری استفراغ و حالت تهوع در دستگاه گواشی آشنا شوید.

بخوانید: آداب غذا خوردن

بیماری های دستگاه گوارشی : استفراغ

استفراغ

استفراغ هنگامی رخ می دهد که محتویات معده و روده کوچک به سمت بالا رانده و از دهان خارج شوند. این حرکت ناشی از رویدادهای کاملاً هماهنگ شده است که می توان آن را به صورت این چند مرحله توصیف کرد.

– یک نفس عمیق کشیده می شود. گلوت بسته می شود و حنجره بالا می آید تا دریچه فوقانی مری باز شود. همچنین گام نرم به بالا می رود تا منافذ پشتی بینی را ببندد.

– هم زمان با حرکت دیافراگم (پرده عضلانی میان قفسه سینه و شکم)، درون قفسه سینه فشار منفی ایجاد می شود که باز شدن مری و دریچه انتهایی آن را تسهیل می کند.

– هم زمان با حرکت رو به پایین دیافراگم، عضلات شکم به شدت منقبض می شوند، معده را می فشارند و بنابراین فشار درون معده را بالا می برند. در حالی که دریچه خروجی معده (پیلور) بسته است و دهانه مری نسبتاً باز است، مسیر خروجی برای محتویات معده باز است.

اِستفراغ گاهی به طور ناگهانی و در غیاب نشانه های هشدار دهنده قبلی بروز می کند. یک علت شایع اِستفراغ جهنده، انسداد مجرای خروجی معده است که اغلب در نتیجه بلع یک جسم خارجی رخ می دهد.

این واکنش بدنی که شبیه به اِستفراغ به نظر می رسد اما باید آن را از اِستفراغ افتراق داد، برگرداندن غذا به دهان (رگورژیتاسیون) است. رگورژیتاسیون خروج بی فشار موادغذایی از دهان است که اغلب حتی پیش از آن که موادغذایی به معده رسیده باشد، رخ می دهد و معمولاً نتیجه بیماری مری است.

بخوانید: از بین بردن حساسیت غذایی

کنترل عصبی اِستفراغ

مجموع فعالیت های پیچیده ای که به حالت تهوع و اِستفراغ می انجامد، بیانگر آن است که اِستفراغ باید تحت کنترل مراکز عصبی مرکزی باشد و همین گونه هم است. درون ساقه مغز، دو واحد مجزا از لحاظ ساختمانی و کارکردی وجود دارند که استفراغ را کنترل می کنند.

مراکز دو جانبه اِستفراغ که در تشکیلات شبکه ای بصل النخاع (پیاز مغز) قرار دارند. پیام ها را از شمار زیادی از منابع خارجی دریافت می کنند و تحریک آن ها نهایتاً به اِستفراغ و حالت تهوع منتهی می شود.
تحریک الکتریکی این مرکز باعث القای استفراغ می شود و تخریب این مراکز در حیوانات آن ها را نسبت به داروهای اِستفراغ را مقاوم می کند.

بخوانید: انتخاب غذا بر حسب طبع و مزاج

علل و عواقب استفراغ چیست؟

حالت تهوع و استفراغ نشانه هایی رایج و نگران کننده از بیماری های گوارشی هستند که علل متعددی دارند. تقریباً هر کسی، زمانی در زندگی اش دچار تهوع و اآستفراغ شده است. گرچه این نشانه ها بسیار ناخوشایند هستند، معمولاً علل آن ها جدی نیست. هنگامی که علت این نشانه ها شناخته شد، درمان اغلب امکان پذیر است.

همان طور که گفته شد، مغز حاوی مرکزی است که بازتاب عصبی مربوط به اِستفراغ را کنترل می کند. استفراغ در نتیجه تحریک گیرنده هایی در جاهایی متفاوت بدن (که لزوماً ممکن است مربوط به دستگاه گوارشی نباشد) بروز می کند. پیام ها از معد و بخش فوقانی روده به این مرکز وارد می شوند و می توانند ایجاد تهوع و احتمالاً استفراغ کنند.

آسیب به دیواره معده یا ورود مواد سوزاننده به استفراغ ممکن است در نتیجه تحریک های گوناگونی ایجاد شوند. دستگاه گوارش، همچنین سموم شیمیایی، الکل یا سم های باکتریایی ممکن است از این طریق مرکز اِستفراغ را تحریک کنند. شماری از داروها می توانند باعث تهوع و گاهی اِستفراغ شوند. داروهای ضدالتهابی غیر استروییدی مانند آسپیرین و ایبوپروفن شایع ترین داروهای ایجاد کننده تهوع هستند.

پاسخ ایمنی بدن به بیماری ناشی از ویروس ها یا باکتری ها در معده ممکن است باعث حالت تهوع شود.
مرکز اِستفراغ در مغز به برخی تغییرات در خون هم حساس است. علت حالت تهوع و اِستفراغ حین بارداری نامعلوم است.

دلایل ایجاد اِستفراغ

این عارضه را به اشتباه حالت تهوع صبحگاهی می نامند. اما اغلب زنانی که گرفتار آن شده اند. می دانند این حالت تنها در صبح ها رخ نمی دهد. تصور می شود تغییراتی در میزان استروژن خون خانم های باردار، عامل این تهوع باشد.

گرچه موارد ساده اِستفراغ، ندرتاً باعث ایجاد مشکلی می شود، گاهی این بیماری دستگاه گوارشی ممکن است به عواقبی جدی مانند ذات الریه ناشی از وارد شدن مواد استفراغی به ریه ها بیانجامد. به علاوه اِستفراغ های شدید یا مکرر به اختلال تعادل اسید و باز، کم آبی بدن و تخلیه املاح یا الکترولیت ها منجر می شوند.

در چنین مواردی باید با تشخیص علت زمینه ای و درمان اختصاصی، این بیماری گوارشی را مهار کرد، اما تشخیص فوری علت اِستفراغ اغلب ساده نیست و در کوتاه مدت می توان از داروهای ضد استفراغ برای مهار اِستفراغ و کاهش عواقب آن، تحت نظر پزشک استفاده کرد.

روش کنترل اِستفراغ

منبع: کتاب پیشگیری از بیمارهای گوارشی

بخوانید: دلایل بالا آوردن غذا چیست؟

قبل از قرن حاضر و توسعه علوم، بشر قرن های متمادی با استفاده از گیاهان اقدام به درمان بیماری ها می نمود.

داروهای گیاهی و گیاهان دارویی اگر در مقدار مناسب و به اندازه مصرف شود؛ هیچ ضرری نخواهند داشت اما بهرحال توصیه عطارگرام به شما این است که از مصرف خودسرانه هر نوع دارویی (چه گیاهی و چه شیمیایی) خودداری کرده و حتما با افراد خبره طب سنتی یا پزشک مشورت نمایید؛ بویژه اگر درحال مصرف داروهای شیمیایی هستید، مصرف برخی داروهای گیاهی می تواند تاثیر داروها را بیشتر نماید و همچنین برخی داروهای گیاهی می توانند تاثیر داروهای شیمیایی را خنثی کنند.